بی اختیاری ادرار هنگام عطسه و سرفه چه دلیلی دارد؟ راه‌های درمان آن چیست؟
بی اختیاری ادرار از مشکلات شایعی است که می‌تواند روی کیفیت زندگی افراد تاثیر منفی بگذارد. با این حال خیلی از کسانی که به این مشکل دچار می‌شوند برای درمان آن اقدام نمی‌کنند.
با شناخت درست ریشه این مشکل و آگاهی از راه‌های درمان آن، دیگر نیازی نیست استرسی برای نشت ادرار در حین عطسه یا سرفه داشته باشید. برای اطلاع از موارد گفته‌شده تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
بی‌اختیاری استرسی چیست؟
نشت ادرار هنگام عطسه و سرفه یا برخی فعالیت‌های شدید بدنی مثل برداشتن اجسام سنگین را بی‌اختیاری استرسی می‌گویند.
البته استرسی که در نشت ادرار وجود دارد به فشارهای روحی و روانی مربوط نشده و تنها مشکلی است که در اثر انجام فعالیت سنگین و فشار روی مثانه ایجاد می‌شود.
نشت ادرار به دلیل فشار روی مثانه در شرایط زیر بیشتر اتفاق می‌افتد:
- هنگام عطسه کردن
- در حین پریدن یا دویدن
- ایجاد رابطه جنسی
- در حین خندیدن
- جابه‌جایی یا بلند کردن جسم سنگین
- استفراغ
- خم شدن یا ایستادن
بی اختیاری ادرار انواع مختلفی داشته و برای برخی افراد ممکن است به‌صورت بی‌اختیاری اضطراری خود را نشان دهد که با نوع استرسی متفاوت است.
در بی‌اختیاری اضطراری یا فوریتی، حس نیاز به دفع سریع ادرار، انقباض مثانه را به دنبال دارد. این 2 مشکل با یکدیگر متفاوت بوده و امکان دارد فردی به هر 2 نوع بی‌اختیاری دچار باشد.
علت بی‌اختیاری استرسی چیست؟
شاید برایتان سوال باشد که علت بی اختیاری ادرار هنگام سرفه و عطسه یا به‌طور کلی دلیل ایجاد بی‌اختیاری استرسی چیست؟
این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که عضلات و بافت‌های لگنی ضعیف شوند؛ این بافت‌ها وظیفه پشتیبانی از عملکرد مثانه را بر عهده دارند.
همچنین زمانی‌که کارایی اسفنکتر کنترل ادرار دچار مشکل و افت شود، بی‌اختیاری استرسی رخ می‌دهد. وقتی این مشکلات در بدن ایجاد شوند ماهیچه توانایی حمایت از اسفنکتر و مثانه را نداشته و در نتیجه با ایجاد فشار در این ناحیه نشت ادرار به وجود می‌آید.
ماهیچه‌های حامی مثانه به دلایل متفاوتی دچار آسیب شده و بی‌اختیاری ادراری را به همراه دارند. این آسیب در عضلات لگن بانوان معمولا در هنگام بارداری و زایمان به وجود آمده و در آقایان نیز بیشترین علت بی‌اختیاری استرسی، جراحی و برداشتن غده پروستات است.
چه مواردی در بی اختیاری ادرار تاثیرگذار است؟
جنسیت یکی از مواردی است که در ایجاد بی‌اختیاری استرسی تاثیر دارد. بر اساس تحقیقات صورت‌گرفته، زنان بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند.
بیشترین علت بی اختیاری ادرار هنگام عطسه و سرفه نیز همان زایمان و بارداری است. به همین دلیل در بانوان بین 45 تا 65 ساله بی‌اختیاری استرسی بیش از سایرین دیده می‌شود.
در زایمان طبیعی نسبت به سزارین نیز احتمال دچار شدن به نشت ادرار بیشتر است. در ادامه با عوامل دیگری که احتمال نشت ادرار را بالا می‌برد آشنا می‌شویم.
- یبوست مزمن
- استعمال دخانیات مانند سیگار
- اضافه‌وزن
- کمردرد
- پرولاپس واژن
- جراحی لگن
- افزایش سن
- فعالیت‌های ورزشی سنگین
- مشکلاتی مانند مثانه بیش‌فعال
- عطسه و سرفه مزمن
روش‌های مناسب برای پیشگیری از بی اختیاری ادرار هنگام عطسه و سرفه
حال که با دلایل ایجاد این مشکل آشنا شدیم بهتر است از راه‌های پیشگیری نشت ادرار نیز اطلاع پیدا کنیم. این اقدامات عبارت‌اند از:
- فعالیت‌های مناسب برای تقویت ماهیچه‌های اصلی بدن
- ترک سیگار
- اجتناب از مواد خوراکی کافئین‌دار
- رژیم غذایی سالم و سرشار از فیبر
- انتخاب ورزش‌های مناسب برای تقویت عملکرد مثانه
درمان بی اختیاری ادرار هنگام سرفه و عطسه
از آنجایی که نشت ادرار شایع است؛ خیلی از افراد برای درمان آن اقدام نمی‌کنند. اما بی اختیاری ادرار می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و یافتن علت و انتخاب راه‌کار مناسب برای درمان اهمیت زیادی دارد.
در ادامه به معرفی و بررسی راه‌کارهای اساسی برای درمان نشتی ادرار می‌پردازیم.
- تغییر سبک زندگی
- انجام فیزیوتراپی
- عمل جراحی
- درمان به‌وسیله اصلاح رفتار
تغییر سبک زندگی
برخی از عادات بد باعث به وجود آمدن مشکلاتی مانند نشت ادرار شده و در اولین قدم برای درمان لازم است به تغییر آن‌ها بپردازید. مهم‌ترین تغییرات عبارت‌اند از:
- ترک استعمال دخانیات
- رسیدن به تناسب وزن و جلوگیری از چاقی
- برنامه‌ریزی دقیق و مشخص کردن ساعات نوشیدن مایعات
- کاهش یا ترک مصرف کافئین
فیزیوتراپی برای درمان نشت ادرار
برای تقویت ماهیچه‌های ضعیف‌شده، استفاده از تمرینات فیزیوتراپی نیز می‌تواند گزینه درمانی مناسبی باشد تا نشت ادرار برطرف شود.
در این روش معمولا تمرینات کگل برای فرد تجویز شده که در آن عضلات حامی مثانه در اثر تمرین زیاد توانایی نگه‌داری ادرار را بازمی‌یابند.
همچنین استفاده از روش درمانی بیوفیدبک که از طریق جریان الکتریکی اقدام به تقویت عضله‌های مثانه می‌کند نیز برای برخی افراد مناسب است.
درمان نشت ادرار از طریق اصلاح رفتار
با یافتن علت نشتی ادرار فرد می‌تواند از روش اصلاح رفتاری برای درمان این مشکل استفاده کند. برای به‌کارگیری این راه‌حل باید ساعات مشخصی را برای تخلیه ادرار معین کرده و تنها در همان زمان به دست‌شویی برود.
پس از گذشت مدتی مثانه یاد می‌گیرد تنها در زمان لازم و مشخص‌شده ادرار را آزاد کند. اگر فردی به‌طور هم‌زمان به 2 نوع متفاوت اختلال اضطراری و استرسی دچار شد، بهتر است از این روش درمانی استفاده کند.
استفاده از دستگاه برای درمان نشت ادرار
در صورتی که روش‌های گفته‌شده باعث درمان خانم‌ها نشود ممکن است پزشک استفاده از دستگاه‌هایی به‌نام پساری واژینال را برای آن‌ها تجویز کند.
این دستگاه شبیه حلقه بوده و دارای 2 برجستگی برای قرارگیری در 2 طرف مجاری ادراری است. اگر بانوان در حین انجام فعالیت‌های سنگین مانند ورزش از پساری استفاده کنند باعث حمایت مثانه شده و از نشت ادرار جلوگیری می‌کند.
عمل جراحی برای درمان بی‌اختیاری استرسی
در صورتی که مشکل ایجاد شده خیلی شدید باشد ممکن است دکتر اورولوژ بی اختیاری ادرار را از طریق عمل جراحی برطرف کند.
در این عمل، جراح سعی می‌کند عضلات و اسفنکتر ادراری را به‌درستی سفت کند تا عملکرد مثانه بهبود یابد. در نتیجه بی‌اختیاری استرسی از بین خواهد رفت.
برای انجام این عمل جراحی معمولا از روش اسلینگ استفاده شده و برای حمایت از مثانه، بندی را در اطراف آن قرار می‌دهند. این روش درمانی برای خانم‌ها و آقایان مناسب است.
بی اختیاری ادرار هنگام عطسه و سرفه از مشکلات شایعی است که در بین مردان و زنان زیادی رایج بوده و دلیل آن برای هر فرد متفاوت است.
به‌طور کلی وقتی بافت‌های لگنی که وظیفه حمایت از مثانه را بر عهده دارند ضعیف شوند، فرد دچار نشت ادرار یا بی‌اختیاری استرسی می‌شود.
این مشکل علاوه بر هنگام سرفه و عطسه احتمال دارد که حین انجام فعالیت‌های سنگین ورزشی، بلند کردن اجسام، دویدن، خندیدن و ... نیز رخ دهد.
از مهم‌ترین علل ایجاد آن می‌توان به بارداری و زایمان در خانم‌ها و جراحی پروستات در آقایان اشاره کرد. همچنین مواردی مانند یبوست مزمن، کمردرد، افزایش سن، عطسه و سرفه مزمن و دیگر عواملی که باعث فشار روی عضلات مثانه می‌شود نیز در ایجاد این مشکل تاثیر دارند.
برای پیشگیری از دچار شدن به این مشکل بهتر است از راه‌کارهایی مانند ترک سیگار، مصرف مواد غذایی فیبردار و پرهیز از کافئین، استفاده کنید.
پزشکان برای درمان بی‌اختیاری استرسی معمولا روش‌های تغییر در سبک زندگی، فیزیوتراپی، استفاده از دستگاه، درمان از طریق اصلاح رفتار و در آخرین مرحله نیز عمل جراحی را برای فرد در نظر می‌گیرند.
