7 نکته و 6 تکنیک برای آنها که می‌خواهند الگوی فرزندشان شوند
نقش شما در پایه‌گذاری رفتارهای فرزندتان در دوران کودکی بسیار برجسته است. برای مثال، احتمالاً به فرزندتان یاد می‌دهید، چطور با دیگران سلام و احوالپرسی کند، وسایل را در سر جایش قرار دهد یا نوبت را رعایت کند. زمانی که فرزند شما به دوران نوجوانی برسد شما همچنان بر شکل‌گیری شخصیت او نقش دارید اما این بار به‌طور غیرمستقیم و در قالب یک الگو.
در واقع در این دوران فعالیت‌ها و رفتار شما به فرزند نوجوان‌تان نشان می‌دهد که باید چگونه رفتار کند. به عنوان مثال، نحوه کنار آمدن شما با احساساتی مانند خشم و ناراحتی بر نحوه تنظیم احساسات فرزندتان تأثیر می‌گذارد. آنچه می‌خورید، چقدر ورزش می‌کنید و اینکه چگونه از خود مراقبت می‌کنید، همگی بر فرزند نوجوان شما تأثیر دارد.
در واقع بخش زیادی از یادگیری فرزند شما در دوران نوجوانی از طریق الگوگیری از اطرافیان انجام می‌شود. پس به عنوان والدین بهتر است این شما باشید که الگوی فرزندتان می‌شوید نه دیگران. در این مطلب مرکز مشاوره یاسان (مرکز تخصصی مشاوره و روانشناسی کودک، نوجوان و بلوغ دارای بهترین روانشناس نوجوان در تهران ) با ارائه نکات مهم و کاربردی به شما کمک می‌کند الگویی مناسبی برای فرزند نوجوان خود باشید:
نکات کاربردی برای والدینی که می‌خوهند الگوی نوجوان‌شان باشند
- فرزندتان را در تصمیم‌گیری‌های خانوادگی و وضع قوانین برای اعضای خانه شرکت دهید. این کار راه خوبی است تا فرزندتان شیوه تعامل و همکاری با دیگران را یاد بگیرد.
- کارهایی که از فرزندتان می‌خواهید انجام دهد را خودتان هم باید انجام دهید.
- مثبت اندیش باشید و این حس را در عمل و صحبت نشان دهید.
- مسئولیت اشتباهات خود را با اعتراف کردن به آنها و اقدام برای اصلاح امور بپذیرد. سعی نکنید اشتباهات پیش آمده را به گردن افراد یا شرایط بندازید.
- از مهارت‌های حل مسئله برای مقابله با چالش‌ها یا درگیری‌ها به شیوه‌ای آرام و سازنده استفاده کنید. ناراحت شدن و عصبانی شدن در هنگام بروز مشکل فرزند شما را تشویق می‌کند که به همان شیوه پاسخ دهد.
- در نحوه صحبت و رفتار با دیگران مهربانی و احترام از خود نشان دهید.
- با خودتان مهربان باشید و با همان صمیمیت و درکی که نسبت به افرادی که دوستشان دارید با خود رفتار کنید.
چگونه بر فرزند نوجوانم تأثیر بگذارم؟
تأثیر پدر و مادر بر فرزندان با تأثیر دوستان آنها متفاوت است. دوستان فرزند شما بیشتر بر رفتارهای روزمره او تأثیر می‌گذارند، مانند موسیقی یا لباس‌هایی که می پوشد اما شما به عنوان والدین، بر ارزش‌های اساسی فرزندتان، مانند ارزش‌های مذهبی و مسائل مربوط به آینده تحصیلی و شغلی او تأثیر می‌گذارید.
هر چه رابطه شما با فرزندتان قوی‌تر باشد، قطعاً تأثیر بیشتری بر او خواهید داشت؛ زیرا فرزندتان شما را مقابل خواسته‌هایش نمی‌بیند، خواهان راهنمایی‌های شماست و برای نظر و حمایت شما ارزش قائل می‌شود؛ در واقع، اگر با فرزند نوجوان‌تان رابطه‌ای قوی داشته باشید، احتمالاً ارزش‌ها، باورها و رفتارهای او بیشتر به شما شباهت خواهد داشت.
شاید رفتار نوجوانان نشان ندهد اما آنها دوست دارند والدین‌شان در جریان کارها و فعالیت‌های آنها قرار بگیرند. اگر حریم خصوصی فرزندتان را با نظارت و اعتماد متعادل کنید، می‌توانید به کارهایی که آنها با دوستان‌شان انجام می‌دهند بدون اینکه به فضای آنها تجاوز کنند آگاه شوید.
راهکارهایی برای تأثیرگذاری بر نگرش و رفتار نوجوانان
پدران و مادران می‌توانند بر بسیاری از جنبه‌های رفتاری و نگرش فرزند نوجوان خود تأثیر بگذارند. در ادامه به برخی از زمینه‌ها و راه‌هایی که می‌توانید بر فرزندتان تأثیر بگذارید، اشاره شده است:
1. انتخاب دوستان: زمانی که فرزندتان کودک بود، به‌طور مستقیم فعالیت‌های اجتماعی و انتخاب دوستانش مدیریت می‌کردید. در دوران نوجوانی، شما هنوز بر انتخاب دوستان فرزندتان تأثیر دارید اما به‌طور غیرمستقیم؛ در واقع شما با شکل داده به نگرش‌ها و ارزش‌های فرزندتان، در انتخاب دوستان او نقش دارید. نوجوانان نیز مانند بزرگسالان با افرادی دوست می‌شوند که شبیه آنها هستند.
2. روابط محترمانه: رفتار محترمانه شما در روابط با دیگران به فرزند نوجوان‌تان یاد می‌دهد تا او نیز روابط محترمانه را انتخاب کند. اگر در یک رابطه بی‌احترامی می‌بینید، با برخورد مناسب الگو خوبی برای نوجوان‌تان باشید. به عنوان مثال، قاطع بودن، صحبت کردن با فرد درگیر، کمک گرفتن از دیگران یا گفتن یک "نه" مودبانه به دیگران. این گونه رفتارها به فرزند شما کمک می‌کند تا مهارت‌ها و راه‌های مهم ارتباط با دیگران را بیاموزد.
3. استعمال دخانیات: شاید نگران تاثیر دوستان فرزندتان بر استفاده او از سیگار، مواد مخدر یا نوشیدنی‌های الکی باشید اما فقط دوستان در این زمینه بر فرزند شما تأثیرگذار نیستند، شما نیز تأثیر دارید. با صحبت کردن درباره اثرات منفی و خطرات ناشی از استعمال سیگار، مواد مخدر و الکل می‌توانید او را از مصرف منصرف کنید. البته نحوه استفاده شما از الکل و مواد مخدر نیز بر نگرش و رفتار فرزندتان تأثیر می‌گذارد، بنابراین اگر او را منع می‌کنید باید خودتان هم الگوی رفتاری ایمن داشته باشید.
4. سبک زندگی سالم: شما می‌توانید با انتخاب غذاهای سالم و داشتن فعالیت بدنی مستمر برای فرزند نوجوان تان الگو مناسبی باشید. سعی کنید فرزندتان را هم در این زمینه درگیر کنید، برای مثال با هم شنا کنید یا زمانی را به پیاده‌روی خانوادگی اختصاص دهید. همچنین شما باید از اظهار نظر منفی درباره بدن خود و دیگران اجتناب کنید. این کار پیام مهمی درباره تصویر بدن و پذیرش آن به فرزندتان می‌فرستد.
5. نگرش به یادگیری: اگر آموزش را جالب و لذت بخش جلوه دهید، احتمال دارد که فرزندتان نگرش مثبتی نسبت به مدرسه و یادگیری داشته باشد. به عنوان مثال، می‌توانید زبان یا صنعتی جدید را یاد بگیرید، یا درباره موضوعاتی که به آن آشنایی ندارید، مطالعه کنید. فراموش نکنید، مطالعه راهی عالی برای تشویق فرزندتان به یادگیری است.
6. استفاده از فناوری: شیوه استفاده شما از فناوری پیام‌های قدرتمندی درباره جایگاه فناوری در زندگی به فرزندتان می‌فرستد. به عنوان مثال، اگر همیشه با گوشی در حال چرخیدن در شبکه‌های اجتماعی هستید به فرزندتان این پیام را می‌دهید که گوشی وسیله بسیار مهمی است. اما اگر نه فقط در جمع‌های خانوادگی از تلفن همراه استفاده نمی‌کنید، بلکه در طول شبانه روز وابستگی کمی به گوشی نشان دهید این پیام به نوجوان ارسال می‌شود که رسانه‌های اجتماعی تنها یکی از گزینه‌های سرگرمی و آرامش شماست نه همه آن.
با وجود بهترین تلاش‌های والدین برای شناخت نوجوان خود، برخی اوقات به نظر می رسد مشکلات فرزندان برای آنها غافلگیر کننده است. بر همین اساس مرکز مشاوره یاسان، با مدیریت دکتر آسیه اناری، عضو هیئت مدیره انجمن روانشناسی بالینی کودک و نوجوان، دوره های آموزشی تربیت فرزند (در دوران کودکی و نوجوانی) را طراحی کرده است تا والدین را در مواجهه با مشکلات رفتاری و هیجانی فرزندانشان کمک کند.
به یاد داشته باشید، برای رفتارهای پرخطر و غیر قابل کنترل نوجوان‌تان باید حتماً از روانشناس متخصص نوجوان کمک بگیرید. برای دریافت نوبت از روانشناس نوجوان به سایت مرکز مشاوره یاسان به آدرس www.yasanclinic.ir مراجعه کنید یا به شماره ۰۹۹۳۵۹۶۸۰۱۰ از طریق واتس اپ پیام دهید.
این رپورتاژ توسط وبسایت تریبون ارسال شده است و درسی فا مسئولیتی در قبال محتوای منتشر شده ندارد.
